Ne može se sa sigurnošću utvrditi trenutak u kom je sir “otkriven”, ali ono što znamo jeste da je u vreme vladavine i pohoda Rimskog carstva sir već uveliko bio na meniju, a pravljenje sira u to vreme postalo je “biznis” i način zarađivanja mnogih porodica tog vremena.
Od tada, najrazličitije vrste sireva proizvode se i konzumiraju širom sveta, te predstavljaju neodvojiv deo ljudske istorije i prehrane. Sirevi se prave zgušnjavanjem mleka, a zavisno od toga kog mleka i kakvom tehnikom – postoji nebrojano mnogo vrsta sireva koji su uglavnom tipični za različita društva i podneblja i deo su njihove tradicije. Ipak, nekoliko vrste sireva uspelo je da se izdvoji kao posebno popularno, pa ćemo u nastavku teksta izdvojiti najpoznatije vrste sireva.
Kačkavalj – balkanski miljenik
Prvi put kačkavalj se spomenuo još Hipokrat, aludirajući na sposobnost Helena za pravljenje sira. Kačkavalj je brzo nakon nastajanja osvojio svet, posebno istočni deo Evrope, a naročito Balkan. Nastao je u Italiji, pod imenom Caciocavallo, a na Balkanu ovaj tvrdi sir je takođe vrlo popularan, toliko da se njegov naziv često se koristi da označi sve žute sireve.
Pravi, originalni kačkavalj proizvodi se u južnoj Italiji, u području Apeninskih planina, a može se praviti od kravljeg ili ovčijeg mleka. Svaka regija u Italiji i na Balkanu, ali i u još nekim istočnim zemljama sveta ima svoje, tipične vrste kačkavalja – domaći kačkavalj.
Tako je u Srbiji, na primer, najpoznatiji Pirotski kačkavalj koji se pravi na Staroj planini. Kačkavalj i njegove tipične vrste koriste se kao dodatak mnogim jelima, a mnogi vole da ga konzumiraju i samog ili uz pršutu, masline i vino. Postoje čak i jela čija je osnova samo kačkavalj, a pohovani kačkavalj prvi je među njima.
Mocarela – osvežavajući sir
Još jedna popularna vrsta sira iz južne Italije! Ovo ne treba da nas čudi s obzirom na to da su Italijani uvek pri vrhu liste kada je reč o proizvodnji i izvozu sira. Popularnost mocarele, međutim, prevazilazi italijanske granice i može se pohvaliti prepoznatljivošću na svetskom nivou.
Postoji mnogo legendi o tome kako je mocarela nastala, a često se Napulj proglašava kao tačna lokacija na kojoj se ova, tada nova, vrsta sira napravila. Originalna mocarela sir je koji se pravi od bivoljeg mleka, ali česta je i ona od kravljeg mleka.
Sa svojim blagim ukusom i mekanom strukturom, mocarela predstavlja pravi letnji, osvežavajući sir. Mocarela se kupuje u kesi koja sadrži vodu ili surutku, a ukoliko se pravi u domaćim uslovima, mora se držati u posudi sa surutkom. Kada se izvadi – mocarela može da se konzumira u roku od nekoliko dana.
Mocarela je obavezan sastojak mnogih italijanskih jela kao što su pica, pasta ili brusket, salata Carpese, ali i mnogih drugih. Štapići mocarele sasvim su posebno jelo, a ovaj sir mnogi konzumiraju i samog, uz paradajz i vino.
Sir Ementaler – rupičasti sir iz crtaća
Ementaler je sir koji se najčešće koristi u crtaćima, zbog svog simpatičnog i originalnog, rupičastog, izgleda. Ementaler potiče iz Švajcarske, postojao je još u antičkom dobu, a do XIX veka se tradicionalno proizvodio u Ementalu, da bi se kasnije popularisao širom sveta, te se proizvodi na najrazličitijim mestima na planeti. Tipični, švajcarski Ementaler i dalje važi za najpoznatiji i najbolji.
Kada se upotrebi sintagma “švajcarski sir”, Ementaler je prvi koji većini padne na pamet, a toliko je popularan da je zbog njega nastala i planetarno poznato poređenje “bušan kao švajcarski sir”.
Ementaler je žuti, polu-tvrdi sir. Ima blag ukus, a pravi se od kravljeg mleka. Upotrebljava se tri bakterije tokom pravljenja Ementalera, a njegove rupe kroz istoriju su često smatrane nesavršenstvom pa su se proizvođači trudili da ih izbegnu. Danas je rupičasti Ementaler jedna od njegovih glavnih odlika, a rado se nalazi kao zakuska uz najrazličitija vina, na stolovima širom sveta.
Buđavi sir – ukusni delikates
Kada plesan počinje da se razvija na nekoj namirnici znači da ne treba da se je jedemo – ona je pokvarena. Međutim, ovo se ne važi i za sir! Ipak – nije dovoljno ostaviti sir da se ubuđavi i dobiti jedan od najboljih delikatesa. Buđavi sir koji je delikates nastaje uz primenu pravila koja retki znaju, pa neke njegove vrste predstavljaju pravu misteriju.
Najpoznatjiji buđavi sir poreklom je iz francuske, a zove se Rokfor. TIpični Rokfor pravi se u pećinama Cambalou, a proizvodi se od ovčijeg mleka. Sem njega, italijanska Gorgonzola takođe je izuzetno popularna vrsta buđavog sira koja se pravi od kozijeg ili kravljeg mleka, kao i francuski Blu d’Avern i Form d’Amber. Ovi sirevi najčešće se konzumiraju uz vrhunska vina, a somalijeri obožavaju da ih “upare” sa onim pravim.
Feta – grčki slani sir
Beli, čvrst, a u isto vreme kremast i prijatan, ali slan, Feta je sir koji potiče iz Grčke, a osvojio je mnoge krajeve sveta, naročito Balkan. Originalna feta pravi se od kozjeg ili ovčijeg sira, ali pravi se i od kravljeg mleka.
Tradicionalno, feta se pravila od nepasterizovanog mleka, ali danas se ono pasterizuje. Iako potpuno različitog ukusa, može se reći da je Feta za Grke ono što je mocarela za Italijane – izuzetno popularna i sastojak mnogih jela i salata. Grčka salata tako obavezno ima fetu, kao i Šopska salata, ali i mnoga druga jela tipična za mediteransko područje.
Originalna feta sadrži mnoge probiotike, bogata je vitaminima A i K, kao i gvožđem i magnezijumom, a ima manje masti od starijih sireva kao što su parmezan i čedar.
Brie – najpoznatiji francuski sir
Bri je prvi sir na koji će većina poznavalaca ovog mlečnog proizvoda pomisliti kada čuje sintagmu “francuski sir”. Ovaj punomasni, kremasti i meki sir proizvodi se od kravljeg mleka, a potiče iz Seine-et-Marne, iz Francuske, a ime nosi upravo po francuskoj regiji u kojoj je nastao.
Brie de Meaux predstavnik je tipičnog Brie-a, a njegovo ime nije zaštićeno pa se pod njim sirevi proizvode širom sveta. Ipak, tipičan je, kao i uvek – najbolji. Ovaj sir francuska aristokratija naročito je cenila i volela, a spominjao se kroz mnoga važna dešavanja u istoriji ove zemlje
Luj XVI je tako, tokom Francuske revolucije, imao poslednju želju da konačno proba Brie, a Bečki kongres 1815. službeno Brie priznaje kao “Kraljevski sir”, pa je od tada u francuskoj poznat i kao “kralj sireva”.
Spoljašnjost Brija okružuje plemenita, bela plesan, a njegova unutrašnjost je sasvim kremasta i blaga. Korica se jede, ali se uz vino nekada sklanja kako ne bi pokvarila njegov ukus. Ova vrsta sira odlično ide uz šardone-e.
U Magazi se možete upoznati sa nekim od ovih sireva, ali i mnogim drugim, naručite našu “dasku sireva” uz šampanjac iz naše karte pića, a sigurno ćete uživati u pogledu na reku, uz gustiranje najboljih sireva i vina. Sem toga, naš meni bogat je i jelima koja sadrže sireve, pa nema sumnje da ćete u Magazi okusiti sjajna, sirasta zadovoljstva.
Izvor: magazabelgrade.com
